Δρ. Σταμπουλής Δημήτρης

Με αφορμή τα 60 χρόνια της επιλογής του υγιούς εργατικού δυναμικού από τη χώρα μας για την ανοικοδόμηση της Γερμανίας & Βελγίου. Οι διαδικασίες έκδοσης πιστοποιητικού φρονημάτων και διαβατηρίου καθώς και ιατρικές εξετάσεις για την σωματική και ψυχική υγεία ήταν από τα βασικά τυπικά της υπόθεσης.

Πολλές επιχειρήσεις σε Βέλγιο και Γερμανία, όπως τα ανθρακωρυχεία και τα χαλυβουργεία, διέθεταν σε κοντινή απόσταση από την παραγωγική διαδικασία δικούς τους ξενώνες τους είχαν έγκλειστους στην αρχή. Η ζωή τους ήταν πολύ περιορισμένη. Περιελάμβανε την 12ωρη εργασία στο εργοστάσιο και κατόπιν την ανάπαυλα και την αναπαραγωγική διαδικασία στους χώρους των Χάημ, τους οποίους μοιραζόντουσαν με άλλους ομοεθνείς τους αλλά και πολλούς άλλους ως εργάτες από άλλες χώρες.

Ζούσαν στοιβαγμένοι, ασφυκτικά όλοι μαζί και μοιραζόντουσαν την τουαλέτα το μπάνιο, τη κουζίνα, τους διαδρόμους και την αυλή. Τελούσαν υπό κατ΄ οίκον περιορισμό καθώς η πύλη εισόδου εξόδου ελέγχονταν, αλλά και από την άλλη ¨αυτοπεριορισμό¨ καθώς πάσχιζαν να εργάζονται όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες, ώστε να εξοικονομήσουν περισσότερα λεφτά.

Η ατομικότητα έχει εξοστρακισθεί, ελεύθερος χώρος και χρόνος μόνον ίσως στις λιγοστές ώρες του ύπνου να υπήρχε. Υπήρχαν για να δουλεύουν. Η απομόνωση Εκείνο που τους στεναχωρούσε ήταν οι κυκλικές κρίσεις της οικονομίας, οπότε τους έθιγε βάναυσα καθώς είχε επιπτώσεις τόσο στις ώρες εργασίας τους όσο και στα εισοδήματα απ΄ αυτή. Το κυριότερο όλων όμως, αν θα διατηρούνταν οι επισφαλείς θέσεις εργασίας τους καθώς στην πλειονότητα τους ήταν θέσεις ανειδίκευτου εργαζόμενου.

Η γενική επιδείνωση της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης στις χώρες μετανάστευσης, σε περιόδους μη-παροδικής κρίσης ασφαλώς είχε αντίκτυπο και έπληττε βάναυσα μάλιστα δυσανάλογα αυτούς. Περάσαν χρόνια πολλά έως ότου οι μετανάστες εργαζόμενοι αποκτήσουν ίδια εργατικά δικαιώματα με τους ντόπιους εργαζόμενους. Τώρα, όσο αφορά τα ίσα δικαιώματα αποτελεί όνειρο απατηλό!!!

Μάλιστα πολλοί προκειμένου να μην έρθουν αντιμέτωποι με την οριστική απόλυση και το φάσμα της μακροχρόνιας ανεργίας έγκαιρα επέλεγαν την επιστροφή στη πατρίδα με τις αντίστοιχες απολαβές – προβλεπόμενες αποζημιώσεις. Συνέβαλλαν στην από τα θεμέλια ανασυγκρότηση των κοινωνιών υποδοχής τους κάτω από σχετικά ανθρώπινες συνθήκες. Αν και κατά πόσο έγιναν ισότιμα μέλη της ανάκαμψης και της ευημερίας αυτό μάλλον δεν συνέβη ούτε πρόκειται να συμβεί στο άμεσο μέλλον.

Πιστεύω πως τα οφέλη της Μετανάστευσης, λίγο ως πολύ όλοι μας τα έχουμε επεξεργαστεί στο μυαλό μας. Πιστεύω, πως μοιάζει εφιαλτικό το σενάριο αν δεν ανακουφίζονταν ο τόπος, από το κοινωνικό αδιέξοδο την φτώχεια και την εξαθλίωση που βρίσκονταν οι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παραγωγικής ηλικίας στη χώρα μας. Επιλέχθηκε η προσωρινή λύση, της εξαγωγής του πλεονάζον παραγωγικού εργατικού δυναμικού, που εκτόνωσε την τεταμένη κοινωνικοοικονομικοπολιτική κατάσταση και έβγαλε τους ιθύνοντες από τα δύσκολα. Αποσόβησε τις έντονες εσωτερικές εντάσεις και αντιδράσεις μάλιστα την πυροδότηση βίαιων καταστάσεων.

Το όλο θέμα θεωρήθηκε ως επιλυμένο και δεν έδωσε στην κοινωνία την ευκαιρία, για μια πιο ενδελεχή αναζήτηση μέτρων αποτροπής μελλοντικών αντίστοιχων κρίσεων και φαινομένων. Ο απολυταρχισμός, ο αυταρχισμός, η πυγμή ισχύος, η βίαιη καταστολή ήταν ορισμένα από τ΄ αντανακλαστικά που επέδειξε το σύστημα εξουσίας και της διακυβέρνησης μας.

Οι συγκυρίες δεν επέτρεψαν την εκπαραθύρωση – εκθεμελίωση του παλιού αναχρονιστικού συστήματος, το οποίο πέρα από την διασφάλιση της επικυριαρχίας του, οι ανάγκες και τα προβλήματα, οι συνθήκες διαβίωσης και επιβίωσης των ανθρώπων ελάχιστα το απασχολούσαν. Οι τραυματικές ψυχοσυναισθηματικές καταστάσεις παραμένουν και απασχολούν μεγάλο αριθμό.

Παρ΄ ότι συνέβαλλαν στο οικονομικοπολιτισμικό θαύμα των χωρών υποδοχής μέχρι τα σήμερα παραμένουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Νομίζω πως στα περισσότερα χωριά μας, πέρα από το καλοκαιρινό φαγοπότι για τους Μετανάστες μας, τους πρέπει και κάτι παραπάνω…