Connect with us

Πολιτιστικά

Ο Θρακικός Καλόγερος ή «Καλογεροδευτέρα» στο Καλαμπάκι

Τη Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2023 η «Καλογεροδευτέρα» θα πραγματοποιηθεί στο Καλαμπάκι

Δημοσιεύθηκε

στις

Ένα μοναδικό δρώμενο από το Κρυόνερο της επαρχίας Βιζύης της Ανατολικής Θράκης έφεραν με την εγκατάσταση τους οι πρόσφυγες στο Καλαμπάκι Δράμας τον Οκτώβριο του 1922. Από τότε και χωρίς διακοπή στο πέρασμα των χρόνων πραγματοποιείται χωρίς να έχει αλλοιωθεί ο κεντρικός πυρήνας τέλεσής του. Η «Καλογεροδευτέρα» ή «Καλόγερος» (καλός γέρος) ή «καλογέρ’κα» γίνονται την Τυρινή Δευτέρα στο Καλαμπάκι με ευθύνη του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου.

Ιστορικό και περιγραφή του δρώμενου

Οι τελετές της Τυρινής Δευτέρας, στα χωριά του Μικρού Αίμου (Στράντζα, περιοχή Βιζύης στην Ανατολική Θράκη) διαθέτουν μία μοναδική πληρότητα δράματος, δηλαδή τελετή με καθορισμένο και αυστηρό τυπικό. Στις τελετές αυτές αποτυπώνεται η πανάρχαιη καταγωγή τους που συνδέεται με τη διονυσιακή λατρεία και παραπέμπει ημερολογιακά στα «Ανθεστήρια».

Το δρώμενο του «Καλόγερου» ή «Καλόγεροι» ή «»Καλογέρ’κα», ως ευετηρικό έθιμο της Θράκης για την καλοχρονιά και την γονιμότητα, συναντάται με ανεπτυγμένη δραματική παράσταση στα χωριά γύρω από τη Βιζύη παρότι με διαφορετικά ονόματα και τελετές το συναντάμε και σε άλλα μέρη της Θράκης. Αποτελεί δε μια σπάνια μεταφορά αυτούσιου του εθίμου από τους πρόσφυγες από το Κρυόνερο, που τελείται αδιάλειπτα έως σήμερα στο Καλαμπάκι Δράμας. Η πρώτη εκτενής περιγραφή του έγινε από τον Γ. Βιζυηνό το 1888 με τίτλο «Οι Καλόγεροι και η λατρεία του Διονύσου εν Θράκη».

Η σύνθεση του θιάσου δεν είναι τυχαία και η εξέλιξη του μύθου διαθέτει προκαθορισμένη και αυστηρή αλληλουχία από επεισόδιο σε επεισόδιο.

Το πρωί της Τυρινής Δευτέρας συγκεντρώνονται δέκα έως είκοσι παλικάρια, που πρέπει να είναι ανύπαντρα, και διαλέγουν μεταξύ τους έναν ο οποίος θα είναι «καλόγερος». Στη συνέχεια τον ντύνουν με δέρματα ζώων (προβιές) και στη μέση του περνούν κουδούνια προβάτων. Το πρόσωπό του το βάφει με στάχτη και στο κεφάλι φοράει μια κουκούλα από δέρμα ζώου.

Στα χέρια του κρατά δύο ξύλα, τα ντοκμάκια. Οι συνοδοί του είναι ντυμένοι με ποτούρια και έχουν επίσης βαμμένα με στάχτη τα πρόσωπά τους. Στην παρέα υπάρχει πάντα και κάποιος μεταμφιεσμένος σε τσιγγάνα(κατσιβέλα), που ενίοτε συνοδεύεται από τον γύφτο(κατσίβελο).

Μόλις ο θίασος συγκροτηθεί ξεκινά ο αγερμός.

Περιφέρονται στα σπίτια του χωριού με τη συνοδεία μιας γκάιντας δημιουργώντας πολύ θόρυβο. Ο καλόγερος με τα ντοκμάκια χτυπά τα κάρα στις αυλές των χωριανών, λέγοντας πως έχουν χαλάσει και για την επιδιόρθωσή τους απαιτεί να πληρωθεί ο ίδιος και η παρέα του. Πολλές φορές κάποιοι από τη συνοδεία κρατούν αλυσίδες στα χέρια και δένουν από το λαιμό τον οικοδεσπότη ζητώντας να εξοφληθεί το «μπετέλι»(χρέος). Οι νοικοκυραίοι τους δίνουν συνήθως χρήματα και αυγά. Παράλληλα, κερνούν τον καλόγερο και τη συντροφιά του διάφορους μεζέδες με τσίπουρο ή κρασί.

Στην εξέλιξη της κύριας φάσης του δρώμενου, οπότε και γίνεται η συμβολική άροση και η σπορά της γης, είναι καταφανής ο χαρακτήρας της ιερότητας της πράξης για τους μετέχοντες, καθώς η σπορά και η άροση αποτελούν βασικές εργασίες βιοπορισμού για την κοινότητα.

Λίγο πριν τη δύση του ήλιου ο θίασος καταλήγει στην πλατεία, όπου συγκεντρώνονται όλοι οι κάτοικοι. Συνολικά γίνονται τρεις περιφορές (κύκλοι), ενώ η γκάιντα συνοδεύει το δρώμενο σε όλη τη διάρκεια της τέλεσής του. Η συντροφιά του καλόγερου παλιότερα επέλεγε τον καλύτερο νοικοκύρη του χωριού και τον έχριζε βασιλιά– σήμερα βέβαια, ο «βασιλιάς» και ο «καλόγερος» προσφέρονται εθελοντικά για να αναλάβουν το ρόλο τους.

Ταυτόχρονα, καταφθάνει ένα ξύλινο άροτρο, στο οποίο οι μεταμφιεσμένοι παίρνουν τη θέση των βοδιών, και ο βασιλιάς κρατώντας το αλέτρι κι ένα ξύλινο κοντάρι τους κεντρίζει για να «οργώσουν» τη γη. Κάποια στιγμή οι μεταμφιεσμένοι που έχουν τη θέση των βοδιών πέφτουν κάτω προσποιούμενοι ανημποριά.

Η επαφή με τη μάνα γη αποτελεί μέρος του δρώμενου, ώστε να τους δοθεί η δύναμη και η χάρη της. «Ματιαγμένα …», φωνάζουν οι υπόλοιποι κι ο βασιλιάς πρέπει να ξεματιάσει τα «ζώα» του λέγοντας τα σωστά λόγια για να μπορέσει να συνεχιστεί η διαδικασία. Μετά το εικονικό όργωμα, στη δεύτερη περιφορά, ο βασιλιάς παίρνει έναν τενεκέ με σιτάρι και καλαμπόκι που έχει αναμειχθεί με στάχτη και σπέρνει το υποτιθέμενο οργωμένο χωράφι σκορπώντας τον σπόρο με το χέρι. Τα παλιότερα χρόνια όσοι το παρακολουθούσαν είχαν τα χέρια τους λερωμένα με τις μουτζούρες της σόμπας και λερώνονταν μεταξύ τους.

Κατά τη διάρκεια της σποράς ο βασιλιάς φωνάζει διάφορες τιμές για τα βασικά αγροτικά προϊόντα, οι οποίες είναι σκανδαλωδώς υψηλές, επιζητώντας με τον τρόπο αυτό να έχουν καλή σοδειά αλλά και καλές τιμές πώλησης των κόπων τους: «Φέτος το στάρ’ 5 φράγκα, φέτος το κριθάρ’ 4 φράγκα, φέτος το καλαμπόκ’ 3 φράγκα! Και τελείωνε: φέτος τζάμπα το μ’νί»!

Η τελευταία «ευχή» συνδέεται άμεσα με την ανάγκη που υπήρχε τον παλιό καιρό, όταν οι άνθρωποι ήταν ολότελα εξαρτημένοι από τη γεωργία, για την συνεχή ανανέωση και ύπαρξη πολλών εργατικών χεριών, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της δύσκολης δουλειάς στον κάμπο. Πέρα λοιπόν από τη γονιμότητα της γης απαραίτητη ήταν και η γονιμότητα των συζύγων, ευχή που δεν έχασε την επικαιρότητά της στο πέρασμα των χρόνων.

Στο Κρυόνερο αμέσως μετά τη σπορά ο βασιλιάς με τη συνοδεία των «καλογέρων» όδευε προς το ποτάμι, όπου οι ακόλουθοι έριχναν τον εκλεγμένο βασιλιά στο νερό σε ένα συμβολικό βάπτισμα. Η κατάδυσή του(θάνατος) και η ανάδυσή του (ανάσταση) στη συνέχεια σχετίζεται, εκτός από τον συμβολισμό του θανάτου και της αναγέννησης, με την εξαγνιστική ιδιότητα του νερού. Με τον τρόπο αυτό η επιστροφή στη ζωή έχει και την έννοια της κάθαρσης και του εξαγνισμού.

Στο Καλαμπάκι το έθιμο τελειώνει με το κατάβρεγμα του βασιλιά από τους παρευρισκομένους κατοίκους, σε μια συμβολική κίνηση που ολοκληρώνει το τελετουργικό. Η «αλλαγή» αφορά την ενσωμάτωση του εθίμου στον νέο τόπο ζωής που έχει διαφορετική γεωμορφολογία από την πατρίδα τους το Κρυόνερο, το οποίο διασχίζει ένα ποτάμι χωρίζοντάς το στη μέση. Το δρώμενο τελειώνει με πειράγματα, κέφι και χορό από τους μεταμφιεσμένους και συνεχίζεται ως αργά με όλους τους κατοίκους στον τόπο που εκτυλίχτηκε το σκηνικό.

Τη Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2023 η «Καλογεροδευτέρα» θα πραγματοποιηθεί στο Καλαμπάκι με τον ίδιο τρόπο όπως γίνεται εκατό χρόνια τώρα. Ο θίασος του «Καλόγερου» θα ξεκινήσει από το πρωί την επίσκεψη στο χωριό. Το συμβολικό όργωμα της πλατείας θα γίνει στις 4.30 το απόγευμα στην κεντρική πλατεία.

Θα ακολουθήσει παρέλαση μικρών καρναβαλιστών.

Για το Δ.Σ του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου

 

Η Πρόεδρος                                                                                                                     Η Γραμματέας

Αθανασία Π. Θεοδωρίδου                                                                                              Παγώνα Χ. Στρατηγέλη

Πολιτιστικά

Η ΑΛΗΘΕΙΑ του Florian Zeller, από το Θεατροστάσιο στη Δράμα

Δημοσιεύθηκε

στις

Από

‘’Η ΑΛΗΘΕΙΑ’’ είναι ένα έργο για την αλήθεια και το ψεύδος στις σχέσεις των σύγχρονων ζευγαριών. Όπως αναφέρει και ο εξαιρετικά δημοφιλής συγγραφέας του έργου Florian Zeller – ο οποίος το 2020 έγραψε και σκηνοθέτησε την ταινία «Ο πατέρας» με τον Άντονι Χόπκινς και την Ολίβια Κόλμαν – «Οι αλήθειες και τα ψέματα αποτελούν μέρος του θεάτρου και της ενέργειάς του».

Στην ‘’ΑΛΗΘΕΙΑ’’ ο Zeller αφηγείται με γλαφυρό τρόπο την άβολη αλήθεια του γάμου δύο ζευγαριών που κινούνται στο λαβύρινθο της εξαπάτησης. Το έργο σκιαγραφεί, εν τέλει, με κωμικό τρόπο, την υποκρισία που κρατά ενωμένη την κοινωνία.

Υπόθεση έργου:

Δύο ζευγάρια φίλων. Ένα μυστικό, που είναι έτοιμο να αποκαλυφθεί και απειλεί να διαταράξει τις σχέσεις τους και να αλλάξει ριζικά τις ζωές τους. Μια πλοκή που συνδυάζει χιούμορ και χειραγώγηση.

Ποιοι είναι οι άνθρωποι που επιλέγουμε να αγαπήσουμε; Ποιοι είμαστε εμείς οι ίδιοι και ποια είναι αληθινά η σχέση μας με τους άλλους; Πόσο καλά γνωρίζουμε τον εαυτό μας; Αυτή η κωμωδία εξερευνά τις ανατροπές του ψέματος και τις συνέπειες του.

Διαβάστε όλο το άρθρο

Πολιτιστικά

Πρόσκληση εθελοντών για το 48ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας

Δημοσιεύθηκε

στις

Από

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 48ο ΔΙΕΘΝΕΣ  ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ

Ελάτε να γίνετε μέρος της ιστορίας του 48ου Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας και να ζήσετε την μαγεία του κινηματογράφου από κοντά!

Αν αγαπάς τον κινηματογράφο, αν θέλεις να ζήσεις από κοντά την ατμόσφαιρα ενός φεστιβάλ διεθνούς επιπέδου και να συμβάλεις στην οργάνωση και υλοποίησή του, αυτή είναι η ευκαιρία σου! Το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, αποτελεί μία μοναδική εμπειρία για όσους επιθυμούν να γνωρίσουν τον κόσμο του κινηματογράφου, και να συμμετάσχουν σε όλες τις πτυχές της μεγάλης αυτής γιορτής της έβδομης τέχνης.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, το πιο ιστορικό και σημαντικό φεστιβάλ κινηματογράφου της Ελλάδας, συμπληρώνει φέτος τα 48 χρόνια του και για άλλη μια χρονιά καλεί εθελοντές να συμμετάσχουν στην επερχόμενη διοργάνωση, που θα πραγματοποιηθεί στη Δράμα από τις 8 έως τις 14 Σεπτεμβρίου 2025.

Οι εθελοντές είναι  στήριγμα για το  φεστιβάλ και διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην επιτυχή του υλοποίηση, από τη φάση της προετοιμασίας μέχρι και την ολοκλήρωσή του. Μέσα από τη συμμετοχή τους, οι εθελοντές αποκτούν πολύτιμη εμπειρία, γνώσεις και δεξιότητες, ενώ παράλληλα γίνονται μέρος μιας μεγάλης κινηματογραφικής κοινότητας.

Προϋποθέσεις συμμετοχής:

  • Αιτήσεις γίνονται δεκτές από άτομα που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.
  • Γνώση ξένης γλώσσας (κατά προτίμηση αγγλικά).
  • Χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Πώς να συμμετάσχετε: Καλούμε και φέτος όσους/ες ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν ενεργά στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή του 48ου Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας να συμπληρώσουν την παρακάτω φόρμα μέχρι τις 31 Ιουλίου 2025.

Επιπλέον πληροφορίες: Σε όλους τους εθελοντές θα δοθεί βεβαίωση συμμετοχής.

Για τα έγγραφα υποβολής της αίτησης, επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του Φεστιβάλ:  https://www.dramafilmfestival.gr/prosklisi-ethelonton/ ή επικοινωνήστε στο τηλέφωνο: 25210 47575.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,

Πέτρος Παρασκευαΐδης

Αντιπρόεδρος Δ.Σ.

Διαβάστε όλο το άρθρο

Πολιτιστικά

Βράβευση της ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΠΟΤΕΛΛΗ

Δημοσιεύθηκε

στις

Από

Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος και Δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης κ.Λαζαρος Κυριζογλου και ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού κ. Παύλος Κεσόγλου σε συνεργασία με τον Μουσικό Καλλιτεχνικό σύλλογο Ευόσμου ”Φιλομηλα” θα τιμήσουν την ηθοποιό κ. Μελίνα Μποτέλλη για την προσφορά της στην τέχνη και τον πολιτισμό, με την ευκαιρία της παγκόσμιας ημέρας της γυναίκας.Κυριακη 9 Μαρτίου ώρα 7μμ.Θεατρο Αλέξης Μινωτής .

Διαβάστε όλο το άρθρο

Αναζήτηση στην Google

Πολιτιστικά2 μήνες πριν

Η ΑΛΗΘΕΙΑ του Florian Zeller, από το Θεατροστάσιο στη Δράμα

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ2 εβδομάδες πριν

Πανδραμινό Συλλαλητήριο Πέμπτη 12/6 στις 20:00 στην Κεντρική Πλατεία

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ1 μήνα πριν

Το Global Stone Congress 2025 στη Δράμα από 16 έως 20 Ιουνίου

Πολιτιστικά3 μήνες πριν

Πρόσκληση εθελοντών για το 48ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 εβδομάδες πριν

Δωρεά ενός αθλητικού-πολιτιστικού κέντρου από τον Δραμινό ευεργέτη κ. Θεοδωρίδη

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 μήνες πριν

Επιστολή Ένωσης Ξενοδόχων Δράμας σχετικά με το τέλος ανθεκτικότητας

Εκπαιδευτικά3 μήνες πριν

Το 5ο Δημ. Σχολείο Δράμας στο Εθνικό Εκπαιδευτικό Δίκτυο «Κωνσταντινούπολη – Θεσσαλονίκη

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ1 μήνα πριν

Εκδήλωση του ΚΚΕ για τα 80 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 μήνες πριν

Δήλωση Άγγελου Καλλία, Προέδρου Ένωσης Ξενοδόχων Δράμας

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 μήνες πριν

Εργασιακές Σχέσεις – Χρόνος Εργασίας- Εργάνη και Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 μήνες πριν

Επιβολή Ειδικού Τέλους των Υδροηλεκτρικών Έργων της ΔΕΗ επί του ποταμού Νέστου

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ2 μήνες πριν

Ο Χρ. Μαμσάκος παραιτείται από Δημοτικός Σύμβουλος και Επικεφαλής της Παράταξης «Ενώνουμε τη Δράμα»

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ1 μήνα πριν

Καμία στήριξη στο κράτος δολοφόνο του Ισραήλ – Σάββατο 24/5 στις 12μ.μ

ΕΛΛΑΔΑ2 εβδομάδες πριν

Σεισμός 5,3 Ρίχτερ στη Χαλκιδική

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ2 μήνες πριν

Στήριξη για άτομα με άνοια και τις οικογένειές τους

ΑΘΛΗΤΙΚΑ2 εβδομάδες πριν

Τουρνουά Beach Volley DRAMA OPEN 20-22 Ιουνίου

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ2 εβδομάδες πριν

Παρουσίαση των τουριστικών πλεονεκτημάτων της Δράμας, στο Βελιγράδι

ΕΛΛΑΔΑ2 εβδομάδες πριν

Σεισμός 5,3 Ρίχτερ στη Χαλκιδική

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ2 εβδομάδες πριν

Πανδραμινό Συλλαλητήριο Πέμπτη 12/6 στις 20:00 στην Κεντρική Πλατεία

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ2 εβδομάδες πριν

Δράσεις του Δήμου Δράμας για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 εβδομάδες πριν

Ο Δήμος Δράμας παραχώρησε  ένα λεωφορείο στη Διεύθυνση Αστυνομίας Δράμας

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 εβδομάδες πριν

Δωρεά ενός αθλητικού-πολιτιστικού κέντρου από τον Δραμινό ευεργέτη κ. Θεοδωρίδη

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 εβδομάδες πριν

Ένωση Ξενοδόχων Δράμας: Η συνάντηση για την Ονειρούπολη ήταν άτυπη

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 εβδομάδες πριν

Εγγραφές στο Πρόγραμμα Αθλητισμός & Παιχνίδι 2025 του Δήμου Δράμας

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ3 εβδομάδες πριν

500.000 € για Εξοπλισμό Άθλησης και Παιδικών Χαρών στον Δήμο Δράμας

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΝΕΑ3 εβδομάδες πριν

Τι (δεν) έκανε η Περιφέρεια ΑΜΘ όταν η Γάζα πνιγόταν στο αίμα και την πείνα

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ4 εβδομάδες πριν

Σύνδεση της Δράμας με το Αεροδρόμιο Χρυσούπολης

Εκπαιδευτικά4 εβδομάδες πριν

Ημερίδα για τις δυνατότητες εισαγωγής και σταδιοδρομίας στον Στρατό Ξηράς

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ4 εβδομάδες πριν

Στα βήματα του Εθνοϊερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου

ΤΟΠΙΚΑ ΝΕΑ1 μήνα πριν

Καμία στήριξη στο κράτος δολοφόνο του Ισραήλ – Σάββατο 24/5 στις 12μ.μ

Βρείτε μας στο Facebook

Είμαστε στο Facebook και εδώ

Διαφημίσεις

top 30 ημερών