Ο ρόλος του μάρκετινγκ σε μια επιχείρηση είναι να κάνει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της επιχείρησης γνωστά στο καταναλωτικό κοινό, προσπαθώντας συγχρόνως να τους πείσει ότι το συγκεκριμένο προϊόν ή υπηρεσία είναι το καλλίτερο της αγοράς. Σκοπός είναι να τους πείσει ότι είναι αυτό το προϊόν που πραγματικά τους ταιριάζει και θα τους ωφελήσει περισσότερο από κάθε άλλο!
Το μάρκετινγκ στην πολιτική δεν διαφέρει πολύ από το παραπάνω. Είναι κάτι σχετικά καινούριο, τουλάχιστον στην Χώρα μας. Οι “αρχές” του, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μια πολιτική εκστρατεία ενός κόμματος ή ενός πολιτικού προσώπου. Το προϊόν είναι ο ίδιος ο πολιτικός, με τις θέσεις του και το πρόγραμμα που δηλώνει ότι θα εφαρμόσει. Αυτό εξάλλου προσπαθεί να “πουλήσει”. Το όφελος γι’ αυτόν δεν είναι τα χρήματα όπως σε μια πώληση ενός προϊόντος, αλλά η ψήφος που θα κερδίσει!
Αυτό που θα κάνουμε παρακάτω, είναι να χρησιμοποιήσουμε τις τεχνικές του μάρκετινγκ που εφαρμόζονται από τις επιχειρήσεις, και να τις προσαρμόσουμε σε μια πολιτική καμπάνια. Εδώ πρέπει να διευκρινίσω ότι το μάρκετινγκ δεν “δημιουργεί” τις θέσεις και τις απόψεις του κάθε υποψηφίου. Αυτό είναι δική του δουλειά! Το μάρκετινγκ τον βοηθάει να βελτιώσει την εικόνα του, να μεταδώσει και να επικοινωνήσει καλλίτερα τις θέσεις αυτές! Αν κάποιος πολιτικός δεν έχει θέσεις και άποψη, τότε το μάρκετινγκ δεν μπορεί να κάνει “μαγικά”! Τα βασικά σημεία μιας καλής πολιτικής καμπάνιας μάρκετινγκ θα πρέπει να είναι τα παρακάτω:
ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ: Ο κάθε υποψήφιος θα πρέπει να ξεκινήσει με την διαμόρφωση του κεντρικού του μηνύματος. Μια καμπάνια δεν θα είναι επιτυχημένη εάν δεν υπάρχει ένα ξεκάθαρο μήνυμα που αντιπροσωπεύει τον πολιτικό. Δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 4 με 5 γραμμές. Συνήθως απαντάει στις εξής ερωτήσεις από τον κόσμο: Γιατί εσένα και όχι κάποιον άλλο; Τι θα προσφέρεις περισσότερο; Τι είναι αυτό που σε κάνει διαφορετικό από τους άλλους; Ουσιαστικά το “κεντρικό μήνυμα” δίνει τον λόγο για τον οποίο ο κόσμος πρέπει να ψηφίσει κάποιον! Και αυτός ο λόγος θα πρέπει να είναι πολύ καλός! Και αν όχι καλλίτερος, τότε σίγουρα διαφορετικός των υπολοίπων. Μην μπερδεύετε όμως το μήνυμα με το σλόγκαν. Το σλόγκαν είναι κάτι διαφορετικό. Είναι κάτι πιο απλό και γρήγορο, που ο κόσμος το θυμάται εύκολα. Το “μήνυμα” είσαστε εσείς!
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ: Απαραίτητο βήμα για την αύξηση της αναγνωρισημότητας και την επικοινωνία των θέσεων και απόψεων του υποψηφίου, είναι η χρήση της διαφήμισης. Εάν ο κόσμος δεν γνωρίζει τις θέσεις και απόψεις σας, γιατί να σας ψηφίσει; Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να διαφημιστεί κάποιος, και ουσιαστικά να επικοινωνήσει την εικόνα του και τις απόψεις του στο κοινό από όπου θα ζητήσει την ψήφο του. Οι σημαντικότεροι τρόποι είναι παρακάτω.
- ΚΑΡΤΕΣ – ΦΥΛΛΑΔΙΑ: Είναι απαραίτητο ο υποψήφιος να έχει προσωπικές κάρτες, και ένα φυλλάδιο όπου θα περιγράφει τις βασικές του θέσεις, απόψεις και το πρόγραμμα του για την ανάπτυξη της περιοχής. Καλό είναι να υπάρχει και ένα σύντομο βιογραφικό. Μοιράστε το φυλλάδιο παντού και κυρίως σε περιοχές που σας ξέρουνε λιγότερο.
- ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ: Πολύ σημαντικό είναι να βρίσκονται οι θέσεις και απόψεις σας, μπροστά στα μάτια κάθε υποψήφιου ψηφοφόρου σας, όσο πιο συχνά γίνεται. Έρευνες έχουνε δείξει ότι οι άνθρωποι δείχνουνε ενδιαφέρον σε μια διαφήμιση, αφού την δούνε πρώτα 7 φορές! Οι καταχωρήσεις σας στις εφημερίδες και τα περιοδικά, επειδή δεν μπορεί να είναι πολύ μεγάλες, είναι σημαντικό να περιέχουν “το κεντρικό σας μήνυμα”, που είδαμε παραπάνω. Είναι αυτό για το οποίο θα σας θυμάται τελικά ο κόσμος.
- ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ – ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ: Επίσης ένα καλό “σποτάκι” στο ραδιόφωνο ή την τηλεόραση, θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με τις έντυπες καταχωρήσεις. Δώστε τους λόγους που θα πρέπει ο κόσμος να σας ψηφίσει. Επικεντρωθείτε στα 2 – 3 σημαντικά ζητήματα που απασχολούν τον κόσμο της περιοχής σας, και δώστε τις προτάσεις σας. Η τηλεόραση ως μέσο επικοινωνίας έχει σίγουρα μεγαλύτερη δύναμη από το ραδιόφωνο, αλλά κοστίζει και πολύ περισσότερο.
- ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΣΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ: Δεν εννοώ την αφισοκόλληση και το γράψιμο με σπρέι σε τοίχους και δρόμους όπως γινότανε παλιά! Εδώ μιλάμε για διαφήμιση σε χώρους ειδικούς για διαφημιστικούς σκοπούς, όπως οι φωτεινές ταμπέλες, και ειδικά πλαίσια όπως αυτά στις στάσεις λεωφορείων και κατά μήκος των οδών. Το όφελος μιας διαφήμισης σε εξωτερικούς χώρους είναι ότι θα την δουν πολλοί άνθρωποι. Η φωτογραφία σας και μόνο, δεν αρκεί. Βέβαια υπενθυμίζει στον κόσμο την υποψηφιότητα σας, αλλά δεν αρκεί για να πάρετε την ψήφο κάποιου. Θα πρέπει να συνδυαστεί και πάλι με το κεντρικό σας μήνυμα ή τις 2 – 3 σημαντικές προτάσεις που έχετε να κάνετε για την περιοχή. Είπαμε, πρέπει να δίνετε κάποιον λόγο στον κόσμο για να σας προτιμήσει από τους υπόλοιπους.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: Ένας καλός τρόπος παρουσίασης των απόψεων και θέσεων που έχει ο υποψήφιος, είναι μέσο συνεντεύξεων στα ΜΜΕ (ραδιόφωνα, τηλεόραση, εφημερίδες, περιοδικά, κλπ.). Το μέσο που θα δοθεί η συνέντευξη θα πρέπει να αξιολογηθεί από τον υποψήφιο, κατά πόσο έχει διείσδυση στο “εκλογικό κοινό” που τον ενδιαφέρει περισσότερο (για παράδειγμα, θα είχε ελάχιστη αποτελεσματικότητα μια συνέντευξη ενός υποψηφίου βουλευτή της ΝΔ, στο κανάλι 902 του ΚΚΕ!). Μέσα από μια συνέντευξη ο υποψήφιος έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει τις θέσεις και απόψεις του για την τοπική κοινωνία αλλά και μεγαλύτερα εθνικά ζητήματα. Θα πρέπει να είναι πολύ καλά προετοιμασμένος, γιατί πάντα υπάρχει ο κίνδυνος των “απρόσμενων” ερωτήσεων από τους δημοσιογράφους. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται την αναγνωρισημότητα αλλά και την δημοτικότητα σας.
ΑΡΘΟΓΡΑΦΙΑ: Επίσης ένας πολύ καλός τρόπος παρουσίασης μια θέσης ή άποψης, είναι η δημοσίευση άρθρων σας στις τοπικές εφημερίδες και περιοδικά. Ξανά θα πρέπει να προσέξετε η εφημερίδα ή το περιοδικό να απευθύνεται κατά βάση σε κοινό που να είναι πιθανοί ψηφοφόροι σας. Με τον τρόπο αυτό δίνετε το προσωπικό σας “στίγμα” και την προσωπική σας άποψη πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα. Ο κόσμος το εκτιμάει αυτό.
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ: Ο υποψήφιος μέσα από μια σειρά εκδηλώσεων μπορεί να αυξήσει σημαντικά την αναγνωρισμότητα του, και κυρίως να παρουσιάσει μέσα από τις ομιλίες του και την προσωπική επαφή με τους παρευρισκόμενους, τις θέσεις και απόψεις του, έτσι όπως αυτός τις αισθάνεται. Οι εκδηλώσεις αυτές μπορεί να είναι συγκεντρώσεις, δεξιώσεις, συνεστιάσεις, και ομιλίες σε διάφορες περιοχές.
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ: Η χρησιμοποίηση του internet από τους πολιτικούς για να προβάλουν τις απόψεις και προτάσεις τους κερδίζει συνεχώς έδαφος, ενώ τελευταία παρατηρούμε αρκετούς υποψηφίους αλλά και έμπειρους πολιτικούς, να έχουν και το δικό τους blog. Οι υποψήφιοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν ακόμα μια σειρά από “δικτυακά εργαλεία” όπως το youtube, forums, και άλλα social media. Το είδαμε εξάλλου και στις πρόσφατες εκλογές στην Γαλλία, όπου οι προεκλογικές καμπάνιες στηρίχτηκαν κατά πολύ στο videocasting και το youtube. Κάτι ανάλογο έκανε και ο ΣΚΑΙ με το youtube-van, αλλά και η ΝΕΤ μέσα από τη συνεργασία της με το sync.gr, όπου οι bloggers μπορούσαν να υποβάλουν ερωτήματα στους πολιτικούς. Ενδιαφέρον επίσης ήταν και το online debate στο in.gr με την Άννα Διαμαντοπούλου και τον Γιώργο Αλογοσκούφη.
Είναι αρκετά ακόμα αυτά που θα μπορούσε να κάνει κάποιος πολιτικός για την μεγαλύτερη επικοινωνία και προβολή του προς τους πιθανούς ψηφοφόρους του (καλοδεχούμενες οι προτάσεις σας). Γεγονός όμως είναι ότι οι παραδοσιακοί τρόποι προβολής όπως οι ομιλίες και ανοιχτές συγκεντρώσεις, χάνουν διαρκώς έδαφος. Ο κόσμος φαίνεται να συμμετέχει ολοένα και λιγότερο. Η εκτίμηση μου είναι ότι τα επόμενα χρόνια θα δούμε πολύ περισσότερο οι πολιτικές καμπάνιες τόσο των κομμάτων όσο και των υποψηφίων, να γίνονται διαδικτυακά και μέσα από social media (forums, blogs, podcasts, social networks, wikis, communities, κλπ.). Αυτό θα είναι κάτι νέο στο χώρο της επικοινωνίας όπου το μάρκετινγκ και πάλι θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο.