Εκλογική νομοθεσία, χάρτες και προθεσμίες για τις πρώτες εκλογές με εφαρμογή των διατάξεων του ν.4555/2018 και τη θέση σε ισχύ της απλής αναλογικής

Εγκύκλιους με αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τη διενέργεια των εκλογών της 26ης Μαΐου 2019 για την ανάδειξη των δημοτικών και περιφερειακών αρχών εξέδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών.

ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο για τις εκλογές για την ανάδειξη των δημοτικών αρχών, η συμμετοχή των πολιτών στις δημοτικές εκλογές αποτελεί προϋπόθεση για την ενίσχυση της δημοκρατίας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στην τοπική κοινωνία.

Η ανάδειξη δημοτικών αρχών, ικανών να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών σε τοπικό επίπεδο, εκφράζοντας την τοπική συναίνεση, συντελεί στην αναβάθμιση της κοινωνικής συμβίωσης των πολιτών

Στο πλαίσιο αυτό σας ενημερώνουμε ότι οι εκλογές για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων διοίκησης των νέων δήμων θα γίνουν την Κυριακή 26 Μαΐου 2019 και οι επαναληπτικές, όπου χρειαστεί, την επόμενη Κυριακή 2 Ιουνίου 2019.

Οι εκλογές αυτές έχουν ξεχωριστή σημασία, λόγω της εφαρμογής για πρώτη φορά των διατάξεων του ν.4555/2018 (Πρόγραμμα «Κλεισθένης I») και τη θέση σε ισχύ του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής.

Με τη θέσπιση της απλής αναλογικής, ως του μοναδικού εκλογικού συστήματος αντιστοίχισης της ψήφου των εκλογέων με την εκπροσώπησή τους στο οικείο συμβούλιο, η πολιτική συμμετοχή των πολιτών ενισχύεται ακόμα περισσότερο, συμβάλλοντας, με το τρόπο αυτό, στον εκδημοκρατισμό του πολιτικού βίου. Η αναλογική εκπροσώπηση των συνδυασμών στο δημοτικό συμβούλιο, ακολούθως, δίνει τη δυνατότητα έκφρασης όλων των πολιτικών απόψεων του εκλογικού σώματος.

Πέραν της εφαρμογής του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής, οι βασικές αλλαγές που επιφέρει ο ν.4555/2018 και οι οποίες θα εφαρμοστούν κατά τις προσεχείς δημοτικές εκλογές, συνοψίζονται στα εξής:

α) Αποσυνδέεται η ανάδειξη των οργάνων διοίκησης των κοινοτήτων από τους συνδυασμούς που μετέχουν στη διαδικασία ανάδειξης των δημοτικών αρχών και προβλέπεται η εκλογή των οργάνων κοινότητας σε χωριστή κάλπη.

β) Για πρώτη φορά εισάγεται το δικαίωμα του εκλέγειν στους νέους 17 ετών.

γ) Οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δύνανται να θέτουν υποψηφιότητα και για μονοπρόσωπα όργανα διοίκησης, και ειδικότερα για το αξίωμα του Δημάρχου και του Προέδρου Κοινότητας έως και 300 κατοίκους.

δ) Δεν υφίσταται υποψηφιότητα για το αξίωμα του «προέδρου του συμβουλίου κοινότητας άνω των 300 κατοίκων», καθώς όλοι ο υποψήφιοι στις κοινότητες αυτές είναι υποψήφιοι σύμβουλοι. Ο πρόεδρος του συμβουλίου της κοινότητας άνω των 300 κατοίκων εκλέγεται έμμεσα από τους συμβούλους της οικείας Κοινότητας, μεταξύ των πρώτων συμβούλων σε σταυρούς προτίμησης των δύο πρώτων σε δύναμη συνδυασμών της κοινότητας.

ε) Προβλέπεται η εκλογή προέδρων των κοινοτήτων με μόνιμο πληθυσμό έως τριακοσίων (300) κατοίκων, με χωριστή κάλπη και με ενιαίο ψηφοδέλτιο όλων των μεμονωμένων υποψηφίων.

στ) Λαμβάνεται για πρώτη φορά υπόψη ο «μόνιμος πληθυσμός» της χώρας, για την εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, αντικαθιστώντας τον «πραγματικό πληθυσμό», που ίσχυε μέχρι σήμερα.

Δείτε αναλυτικά τη σχετική εγκύκλιο.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο για τις εκλογές για την ανάδειξη των περιφερειακών αρχών, με τον ν.3852/2010 συγκροτήθηκαν οι αιρετές περιφέρειες και ανατέθηκε σε αυτές ο σχεδιασμός, προγραμματισμός και υλοποίηση πολιτικών σε περιφερειακό επίπεδο, σύμφωνα με τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και της κοινωνικής πολιτικής της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές.

Η θεσμική αναγνώριση της περιφερειακότητας και η προσπάθεια αντιστοίχισης του αναπτυξιακού – παραγωγικού υποδείγματος με τις περιφερειακές ιδιαιτερότητες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που αυτές συνεπάγονται, έχουν ήδη καταγράψει το θετικό τους αποτύπωμα και με αποτέλεσμα οι περιφέρειες να συγκροτούν πλέον αναμφίβολα έναν από τους βασικούς θεσμικούς -διοικητικούς και κυρίως αναπτυξιακούς πυλώνες της χώρας. Με τον ν.4555/2018 (Κλεισθένης) εισάγονται αλλαγές στο εκλογικό σύστημα για την ανάδειξη των περιφερειακών αρχών.

Οι κυριότερες αλλαγές αφορούν:

– στην καθιέρωση του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής. Συγκεκριμένα καθιερώνεται το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής των υπολοίπων, του πλέον κλασικού και απλού αναλογικού συστήματος, σύμφωνα με το οποίο αφού κατανεμηθούν οι έδρες κάθε συμβουλίου στους οικείους συνδυασμούς με βάση το εκλογικό μέτρο που προκύπτει από τη διαίρεση των έγκυρων ψήφων με τις προς διάθεση έδρες, εν συνεχεία τυχόν αδιάθετες έδρες κατανέμονται στους συνδυασμούς με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους. Η υιοθέτηση του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής οδηγεί στην αναλογική συγκρότηση του περιφερειακού συμβουλίου και των επιτροπών

– στην επαναφορά της τετραετούς θητείας των αυτοδιοικητικών αρχών και στην αποσύνδεση του χρόνου διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές. Σημειώνεται, ότι ειδικά για την πρώτη εφαρμογή του νόμου και συγκεκριμένα για τις εκλογές που θα διεξαχθούν στις 26 Μαϊου 2019, οι αυτοδιοικητικές εκλογές θα γίνουν ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές

– στη διατήρηση της άμεσης εκλογής του Περιφερειάρχη ως επικεφαλής του οικείου συνδυασμού είτε στον πρώτο γύρο, εφόσον ο συνδυασμός του λάβει τουλάχιστον το 50% των έγκυρων ψήφων συν μία, είτε, εφόσον η πλειοψηφία αυτή δεν επιτευχθεί, στο δεύτερο γύρο που διεξάγεται μεταξύ των επικεφαλής των δύο πρώτων συνδυασμών

– στην κατάργηση της αυτοδίκαιης εκλογής των χωρικών Αντιπεριφερειαρχών και στην πρόβλεψη του υποχρεωτικού ορισμού τους μεταξύ των Περιφερειακών Συμβούλων που εκλέγονται στην αντίστοιχη Περιφερειακή Ενότητα.

Η διενέργεια των επικείμενων περιφερειακών εκλογών θα γίνει κατά βάση με τις διατάξεις των άρθρων 46-67 του νόμου 4555/2018 όπως τροποποιήθηκε με τον ν.4604/2019, οι οποίες τροποποιούν διατάξεις των άρθρων του Κεφαλαίου Β’ Εκλογική διαδικασία του ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης-Πρόγραμμα Καλλικράτης» (ΦΕΚ Α 87/2010).

Οι εκλογές για την ανάδειξη των αυτοδιοικητικών αρχών της νέας περιφερειακής περιόδου θα διεξαχθούν την Κυριακή 26 Μαΐου 2019, μαζί με τις εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενώ οι επαναληπτικές, όπου χρειαστεί, την επόμενη Κυριακή 2 Ιουνίου 2019.

Με την παρούσα εγκύκλιο, επιχειρείται η άμεση και πλήρης ενημέρωση των ενδιαφερομένων και όλων των εμπλεκομένων στην εκλογική διαδικασία φορέων για την ανάδειξη των περιφερειακών αρχών.

Το περιεχόμενο της εγκυκλίου διαρθρώνεται σε έξι κεφάλαια:

Κεφάλαιο Α: Εκλογές- Εκλογείς- Εκλόγιμοι

Κεφάλαιο Β: Υποψηφιότητες- Συνδυασμοί

Κεφάλαιο Γ: Ψηφοδέλτια- Σταυροί προτίμησης

Κεφάλαιο Δ: Εκλογικό Σύστημα

Κεφάλαιο Ε: Αποτελέσματα Εκλογής & Ενστάσεις

Κεφάλαιο ΣΤ: Ενέργειες εμπλεκομένων υπηρεσιών για τη διενέργεια περιφερειακών εκλογών Στο πρώτο κεφάλαιο, παρέχονται πληροφορίες για τον χρόνο διενέργειας των εκλογών, τους εκλογείς και τους εκλόγιμους καθώς και τα κωλύματα εκλογιμότητας και τα ασυμβίβαστα.

Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύονται θέματα σχετικά με τις υποψηφιότητες και τους συνδυασμούς (κατάρτιση, ανακήρυξη και δικαιώματα)

Στο τρίτο κεφάλαιο δίνονται διευκρινίσεις σχετικά με τα ψηφοδέλτια και τη σταυροδοσία. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύεται το εκλογικό σύστημα όπως εισήχθη με τις διατάξεις του ν.4555/2018. Εν συνεχεία στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η διαδικασία εξαγωγής και δημοσίευσης των αποτελεσμάτων και των προβλεπόμενων ενστάσεων. Τέλος, στο έκτο κεφάλαιο καταγράφονται οι υποχρεώσεις των εμπλεκομένων υπηρεσιών σε όλα τα στάδια της διενέργειας των περιφερειακών εκλογών.

Δείτε αναλυτικά τη σχετική εγκύκλιο