Του Δημήτρη Σταμπουλή
Άλλο ένα ευετερικό δρώμενο των κατοίκων του Βώλακα που διαιωνίζεται ως τις μέρες μας καθώς ανάγεται στην αγροκτηνουτροφική Εποχή: Ευκαρπία της Γης και των Ζώων, Υγεία και Καλοτυχία των Τελεστών.
Οι δημόσιες ανοικτές κοινωνικές εκδηλώσεις ήταν λαϊκά πανηγύρια, κατά τα οποία ως επί το πλείστον, οι φτωχοί κάτοικοι, είχαν την ευκαιρία ν΄ αλλάξουν ψυχική διάθεση και παραστάσεις. Ήταν εκδηλώσεις ψυχολογικής εκτόνωσης, κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης.
Την ημέρα του Αγίου Πνεύματος πρωί τα χαράματα τρεις νέοι άντρες από τις δύο γειτονιές του χωριού μας (Μαχαλάδες), συγκεντρώνονταν στη δυτική ορεινή τοποθεσία Βεσενίκ, κατά άλλους στον Άγιο Πέτρο, η οποία βρίσκεται διαμετρικά αντίκρυ από το παρεκκλήσι του Αγίου Πνεύματος στο Όρος Φαλακρό και τυχαίνει να είναι τα σύνορα της κοινότητας του Βώλακα με το Κάτω Νευροκόπι.
Οι δύο ομάδες Νέων, συναγωνίζονταν ποιά θα είναι η νικήτρια, αυτή που θα ανέβει πρώτη στο Μπόζ Δαγ, στο παρεκκλήσι του Αγίου Πνεύματος.
Ακολουθούν οι δύο ομάδες δύο διαφορετικές ημικυκλικές κατευθύνσεις αντιπροσωπευτική της γειτονιάς της. Η μία κατευθύνεται αρχικά προς τα δυτικά και βορειοανατολικά και η άλλη προς τα νοτιοανατολικά τομέα. Οι δύο ομάδες επισκέπτονταν στη διαδρομή τους τα Παρεκκλήσια που βρίσκονταν στη περιοχή τους. Στο ύψος κάθε κορυφής κατά μήκος των συνόρων της κοινότητας ραντίζουν με Μύρο, το οποίο άγιασε ο Ιερέας της εκκλησίας του χωριού.
Επικρατεί και η άποψη ότι οι δύο γειτονιές επέλεγαν τον νέο ο οποίος θα την εκπροσωπούσε στον αγώνα αυτό.
Η αναρρίχηση στην απότομη κορυφή του Μπόζ Δαγ από την δυτική πλευρά θεωρούνταν μία εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση ακόμη και για τους άνδρες ειδικά για τις γυναίκες ήταν θέμα τάματος και υγείας.
Όταν φθάσουν στο παρεκκλήσι του Αγίου Πνεύματος που βρίσκεται στην κορυφή του όρους Φαλακρού, ο Ιερέας της ενορίας τελεί τη θεία λειτουργία του Αγίου Πνεύματος.
Τα παλαιότερα χρόνια οι κάτοικοι του χωριού την ημέρα αυτή μετά την θεία λειτουργία γλεντούσαν και διασκέδαζαν στο Φαλακρό.
Σπάνιο το φαινόμενο την ημέρα αυτή και μάλιστα μετά το μεσημεριανό φαγητό να μην κάνανε την εμφάνισή τους τα σύννεφα βροχής.
Την ημέρα αυτή οι κάτοικοι εκπλήρωναν τα τάματά τους που ήταν κυρίως μικρά ζώα.
Και σήμερα το Έθιμο αυτό παίρνει διαστάσεις λαϊκού προσκυνήματος καθώς κατά εκατοντάδες συρρέουν στο Μποζ- Νταγ – Φαλακρό, για να συμμετέχουν τόσο στο Κουρπάνι όσο και στο χωριό κατά τις αλογοδρομίες.
Στόλιζαν τα μεγάλα ζώα που χρησιμοποιούσαν για τη μεταφορά τους, Άλογα, Μουλάρια και Γαϊδούρια κυρίως με αγριολούλουδα και κλαδιά δένδρων στην επιστροφή τους στο χωριό.
Μετά από μια ανάπαυλα μετά το μεσημέρι, οι έφιπποι κατευθύνονται για το χωριό. Στη διαδρομή έξω από τον Οικισμό στήνονταν οδόφραγμα, με κορμούς και κλαδιά δένδρων, το οποίο έπρεπε οι έφιπποι να υπερπηδήσουν για να εισέλθουν στο χωριό. Στη συνέχεια οι καμπάνες της εκκλησίας, κτυπούν χαρμόσυνα, αναγγέλλοντας την έλευση των έφιππων κατοίκων.
Ομάδας πεζοπόρων από πιστούς, με την Εικόνα τη; Πεντηκοστής και τον Ιερέα της Ενορίας, τραγουδώντας παραδοσιακούς σκοπούς ακολουθούν την ίδια διαδρομή με τους προπορευόμενους έφιππους που εισέρχονται πανηγυρικά στο χωριό. Η υποδοχή από τους παρευρισκόμενους αποτελεί ένα χαρμόσυνο γεγονός.
Στη συνέχεια στο κεντρικό δρόμο του χωριού, οι έφιπποι επιδίδονται σε επίδειξη των ικανοτήτων των Αλόγων καθώς και των επίδοξων αναβατών.